JAARSTUKKEN 2018

Balans en de toelichting

2.9.1 Bestemmingsreserves (BR)

Verloopstaat bestemmingsreserves

Voor de tekstuele toelichting op de belangrijkste financiële reservemutaties wordt verwezen naar de programmaonderdelen 'Wat heeft het gekost' in het jaarverslag.

Voor de volgende bestemmingsreserve worden onttrekkingen aangewend voor afschrijvingen aan de reserves:
· R2 Bereikbaarheid;
· R4 Onderwijs;
· R5 Cultureel vastgoed;
· R7 GRP-dekking kapitaallasten;
· R9 ICT;
· R9 Kapitaallasten.

Doelstellingen per bestemmingsreserve

BR Onderzoek rekenkamer (R0)
In het jaarbudget van de Rekenkamer is ruimte voor het uitvoeren van ongeveer twee grote onderzoeken per jaar. Echter de rekenkamer is de afgelopen jaren, mede door een actieve gemeenteraad, op ad-hoc basis verzocht aanvullende onderzoeken uit te voeren. Het karakter van dit soort onderzoeken in combinatie met de gewenste korte doorlooptijd noodzaken inhuur van externen. Toevoeging van onderbestedingen op het reguliere
onderzoeksbudget en eventueel positief saldo op het product Rekenkamer geven Raad en Rekenkamer iets meer ruimte om snel en adequaat onderzoeken op te pakken, zonder zich eerst over de 'Wie-betaalt- waarvan" vraag te hoeven buigen.

BR Raad (R0)
Ervaringen in den lande wijzen uit dat de kosten voor het uitvoeren van een raadsonderzoek/ enquête een veelvoud bedragen van het budget dat de Griffie jaarlijks hiervoor te besteden heeft van € 15.000. Zodoende wordt dit budget, voor zover het niet wordt aangewend, jaarlijks toegevoegd aan de bestemmingsreserve totdat het plafond (ingesteld op € 75.000) hiervoor is bereikt. Als er zich dan in enig jaar een raadsonderzoek wordt uitgevoerd, dan kan deze reserve hiervoor aangewend worden.

BR Fractie-ondersteuning (R0)
Deze bestemmingsreserve wordt gebruikt ter dekking van de extra kosten die worden veroorzaakt door de afsplitsing van een fractie. Deze extra kosten worden voor 50% betaald uit de bestemmingsreserve en voor 50% uit een korting op de ondersteuning van de af te splitsen fractie en de oorspronkelijke fractie. Hierbij wordt voorkomen dat bij afsplitsingen de financiële gevolgen volledig bij de fracties worden neergelegd.

BR Veilig ondernemen (R1)
Deze bestemmingsreserve is ingesteld met het aangenomen Amendement Fonds Veilig Ondernemen (raadsbesluit 05-11-2012). Een collectief van ondernemers kan op deze reserve een beroep doen om op basis van cofinanciering de veiligheid van hun winkelstraat of winkelgebied te verbeteren.

BR Buiten Gewoon Beter (R2)
De middelen uit deze bestemmingsreserve zijn ter financiering van de incidentele component van het Buiten
Gewoon Beter Programma (€ 19,4 miljoen) voor de periode 2009-2019. Tevens dient de bestemmingsreserve om tempoverschillen in de uitvoering op te kunnen vangen. Het programma bestaat uit een scala aan meerjarige projecten. Bij een jaarovergang blijven de geoormerkte middelen zo beschikbaar voor het programma Buitengewoon Beter.

BR Bereikbaarheid (R2)
Deze bestemmingsreserve is ingesteld ten behoeve van het verhogen van de bereikbaarheid van de binnenstad, het ontwikkelen van parkeervoorzieningen en het onderhoud van de hoofdwegen die betrekking hebben op de bereikbaarheid van het stadscentrum (Besluit MJPB 2009-2012).

BR Groot onderhoud en vervanging Openbare ruimte (R2)
Op 28 oktober 2013 heeft de Raad besloten een egalisatiereserve in te stellen voor het flexibeler inzetten van
exploitatiebudgetten voor groot onderhoud en vervanging in de openbare ruimte. Door minder gebonden te zijn aan vaste en gelabelde budgetten kan beter worden geanticipeerd op de onderhoudsbehoefte in de stad. De flexibiliteit wordt verkregen door de schotten tussen onderwerpen (Riolering, Buitengewoon Beter, Wegen, Groen, Spelen, Bomen, Verkeersregelinstallaties, Civieltechnische Kunstwerken, Openbare Verlichting, Water) en jaren weg te halen. Daarnaast is ultimo 2013 de BR Fietspaden voormalig recreatieschap Veluwe (€ 183.000) binnen deze bestemmingsreserve geïntegreerd. De gemeente Arnhem heeft namelijk van de Recreatiegemeenschap Veluwe 8,9 km fietspad overgenomen (raadsbesluit 27-9-2010). De reserve diende voor het op niveau brengen en gedurende een aantal jaren houden van de betreffende fietspaden.

BR Sociaal Economisch Fonds (R3)
Deze reserve is bestemd voor uitgaven in het kader van het faciliteren van economische stimuleringsprojecten.
Verschillen tussen het jaarlijkse budget en werkelijke kosten worden met de reserve verrekend.

BR Evenementen (R3)
In de begroting is budget beschikbaar gesteld voor bijdragen in evenementen. De uitgaven worden gebruikt voor
evenementen waarvan een groot deel al vastligt. Het overige deel is voor bijdragen welke op ad-hoc basis
beschikbaar worden gesteld. Verschillen tussen werkelijkheid en budget worden met deze reserve verrekend.

BR Onderwijs (R4)
In het raadsbesluit van 30 september 2013 heeft de raad ingestemd met het doteren van de onderuitputting
kapitaallasten onderwijs en overige onderwijshuisvestingsbudgetten aan de BR Onderwijs. De bestemmingsreserve zal ingezet worden ter dekking van de kapitaallasten voor de nieuwbouwprojecten basisonderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs. Met het jaarverslag 2014 is besloten om de bestemmingsreserve kapitaallasten onderwijs te hernoemen naar de bestemmingsreserve onderwijs. Per 1 januari 2015 is de BR Investering brede scholen samengevoegd met de BR Onderwijs. Dit geeft flexibiliteit. Vrijvallende onderwijsmiddelen worden bijvoorbeeld in deze reserve geboekt. Het wordt mogelijk om gelden voor het speciaal onderwijs, die in de betreffende jaarschijf niet nodig zijn voor bovengenoemde projecten, in te zetten voor bijvoorbeeld het primair onderwijs. Onderwijsprojecten worden hierdoor de komende jaren gerealiseerd zonder dat het extra geld kost.

BR Beeldbepalende culturele manifestaties (R5)
Deze reserve dient ter financiering van beeldbepalende culturele evenementen. Dit betreft hoogwaardige modeevenementen en Sonsbeek Internationaal, conform raadsbesluit 29-09-2014.

BR Beeldende en Monumentale kunst (R5)
Op 4 juli 2011 heeft de gemeenteraad het besluit genomen om maximaal € 93.000 te reserveren voor een
projectaanvraag voor een cultureel bruggenbouwer voor de Arnhemse beeldende kunstsector. Ook heeft de raad besloten dit bedrag te dekken uit de bestemmingsreserve voor beeldende kunst en vormgeving. Het bedrag van € 93.000 is over meerdere jaren te besteden. Ook is deze reserve bedoeld voor het dekken van projecten in het kader van de meerjarige 1%-regeling. Daarnaast dient deze reserve ter financiering van de uitvoering van gemeentelijke projecten op het gebied van kunst in openbare ruimte. Dotaties aan deze reserve komen voort uit eventuele onderbesteding op het budget voor monumentale kunsten. Projecten in de openbare ruimte kennen een andere dynamiek dan de gemeentelijke begrotingscyclus. Verschillen tussen het jaarlijkse budget en werkelijke kosten worden met de reserve verrekend.

BR Cultureel Vastgoed (R5)
Onder de BR Cultureel Vastgoed (voorheen BR Cultuur in Rijnboog) worden 4 projecten verstaan: een filmtheater in de zuidelijke binnenstad: Focus Filmhuis Arnhem (1), uitbreiding van het museum aan de Utrechtseweg: Museum Arnhem (2), onderhoud Schouwburg Arnhem (3) en verbouw en uitbreiding Musis Sacrum (4). Het doel van deze bestemmingsreserve is om deze gebouwen gedurende een periode van 40 jaar te beheren en exploiteren. Om dit te realiseren worden eenmalige bijdragen, opbrengsten vertreklocaties en onderbesteding kapitaallasten gedoteerd aan de reserve. De voeding van de reserve wordt ingezet ter dekking van de exploitatietekorten van de projecten die onderdeel uitmaken van Cultureel Vastgoed.

BR Groenfonds (R5)
Deze reserve is bij raadsbesluit op 28 juni 2004 ingesteld. De reserve wordt ingezet om investeringen mogelijk te maken in gebieden die dringend aan een impuls toe zijn, maar waarvoor geen middelen beschikbaar zijn. Tevens geldt voor particulieren met een perceel > 1.500 M2 een herplantplicht voor bomen, die gekapt worden. Wanneer herplant niet mogelijk of wenselijk is, dient de waarde van de bomen gestort te worden in het Groenfonds. In het groenplan is een groot aantal projecten benoemd, die voor uitvoering in aanmerking komt. Wanneer er subsidies beschikbaar komen moeten er ook eigen middelen beschikbaar zijn (co-financiering).

BR Participatie (R6)
De bestemmingreserve is gevormd om diverse risico’s op te kunnen vangen die samenhangen met de uitvoering van de WWB en het bereiken van de doelstellingen.

De risico’s die afgedekt worden door de reserve zijn:
· in 2015 is nieuwe wetgeving ingevoerd, waarbij de doelgroep die door de gemeente gereintegreerd moet
worden, wordt uitgebreid (Wajong en WSW). Met de invoering van de nieuwe wet zijn invoeringskosten
gemoeid, die niet uit het Participatiebudget kunnen worden gedekt;
· de door het Rijk verstrekte budgetten voor re-integratie zijn de afgelopen jaren sterk teruggelopen.
Tegelijkertijd blijft verhoogde inzet op participatie en re-integratie nodig om de doelstellingen te realiseren.
Dit belang wordt versterkt door de recessie;
· niet nominatief te verantwoorden kosten inzake de re-integratie: Bij besteding van het Participatiebudget is
een groot knelpunt dat niet direct tot personen te herleiden kosten hieruit niet mogen worden betaald. Deze
kosten komen ten laste van de reserve;
· risicobeheersing: Voor de declaratie van het Participatiebudget geldt een foutmarge van 0%. Niet te
declareren kosten van re-integratie komen ten laste van de gemeente. Dekking is mogelijk binnen deze
reserve. De omvang van het mogelijke risico is moeilijk in te schatten.

BR Maatschappelijke opvang (R6)
Deze reserve wordt vanaf 2012, in het kader van de herstructurering van de MO-OGGZ-VZ ingezet. Een belangrijk deel van de risico's en de knelpunten dat zich in eerdere jaren heeft voorgedaan bij de uitvoering van het masterplan Minder Opvang Beter Leven, is afgedekt door een beroep te doen op de BR Herstructering Oggz, BR Beschermd en weerbaar en BR Pakketmaatregelen Wmo. Een aantal van de risico's en knelpunten kan zich ook in 2018 en volgende jaren nog manifesteren, onder andere in de doorstroomvoorziening, crisisopvang of gezinsopvang.

BR Wijkfondsen (R6)
In uitzondering op reguliere begrotingsuitgangspunten is budgetoverheveling voor de wijkbudgetten naar een
volgend jaar toegestaan. Jaarlijks wordt het surplus of tekort op de wijkbudgetten toegevoegd, respectievelijk
onttrokken aan de reserve.

BR Bewonersbudgetten (R6)
Medio 2008 heeft de Tweede Kamer bepaald dat er extra middelen moesten komen voor inwoners van krachtwijken en andere wijken in de 31 grote steden. Deze middelen hebben het doel bewoners meer zeggenschap te geven over hun eigen leefomgeving en om bewonersparticipatie een impuls te geven. De middelen zijn noodzakelijk om uitvoering te geven aan dit beleid.

BR Pakketmaatregelen Wmo (R6)
Tot nu toe ontbreken (op lokaal niveau) de middelen om de verdere invoeringsopgaven (transitie / transformatie)
van de jeugdzorg en de Wmo te begeleiden. Het betreft hier dan de dekking van de extra kosten zoals projecten, extern advies, pilots en dergelijke. In lijn met eerdere besluitvorming door de raad wordt voorgesteld het (restant)saldo van deze reserve hiervoor aan te wenden en beschikbaar te stellen.

BR Beschermd en Weerbaar (R6)
De bestemmingsreserve betreft regionale middelen (regio Arnhem en Achterhoek) voor de voorbereiding en
uitvoering van de wetcode huiselijk geweld en kindermishandeling in het kader van het Rijksprogramma Beschermd en Weerbaar (wettelijke taak) en voor de voorgenomen activiteiten op het gebied van voorkoming en bestrijding van geweld in de privésfeer, ook in het kader van het Rijksprogramma Beschermd en Weerbaar. In de Regiovisie Huiselijk Geweld en Kindermishandeling, die in de tweede helft van 2014 door de 19 gemeenteraden is vastgesteld, is afgesproken dat Arnhem de besteding van de regiomiddelen op hoofdlijnen aan de regiogemeenten voorlegt.
Tussen 2015 en 2018 wordt gefaseerd een nieuw landelijk verdeelmodel voor de Decentralisatie-Uitkering (DU)
Vrouwenopvang ingevoerd. Dit houdt voor de regio Arnhem/Achterhoek een afname in van de DU. Arnhem is als centrumgemeente ontvanger van de DU. Arnhem wil de bestemmingsreserve reserveren voor het afdekken van de risico's die de taakstelling in verband met de afname van de DU met zich meebrengt.

BR Herstructurering Oggz (R6)
Deze bestemmingsreserve is ingesteld per 13-12-2010 en dient ter dekking voor de in het Masterplan
Herstructurering MO/OGGZ/VZ nader te specificeren acties en maatregelen voor de realisatie van een structurele bezuiniging op dit beleidsveld vanaf 2012. Deze bestemmingsreserve wordt aangehouden vanwege de opdracht van de raad dat geen gezinnen (met kinderen) op straat komen te staan ook al hebben ze op basis van de bestaande afspraken geen toegang tot de reguliere maatschappelijke opvang en ontbreekt het perspectief op reguliere huisvesting in het kader van de woningwet. Om in incidentele gevallen te kunnen voorzien in maatwerkoplossingen of investering in tijdelijke voorzieningen is de instandhouding en inzet van deze bestemmingsreserve noodzakelijk.

BR Noodfonds (R6)
De Raad heeft conform de uitwerking van het coalitieakkoord op 3 november 2014 ingestemd met de vorming van een sociaal noodfonds. Met het raadsbesluit van 15 december 2014 heeft de raad ingestemd met de nadere uitwerking van de afspraken inzake de toegang tot het noodfonds. Het noodfonds is opgesplitst in twee aparte reserves: een voor de realisatie van het zorgniveau (BR Noodfonds) en een voor de burgerinitiatieven (BR Burgerinitiatieven sociaal domein).
De BR Noodfonds is bedoeld voor het handhaven van het zorgniveau met betrekking tot Jeugd en Wmo. Het
primaire doel is daarmee het borgen van de zorg(continuïteit) van klanttrajecten. Het is niet bedoeld voor correcties op tarieven of om problemen met betrekking tot de bedrijfsvoering van organisaties op te lossen.
Met het raadsbesluit van 19 juni 2017 (Perspectiefnota 2018-2021) heeft de raad ingestemd met de verbreding van de BR Noodfonds, passend binnen de beweging, waarbij de aanpak gericht op participatie verder wordt geïntegreerd in het brede sociale domein.

BR Burgerinitiatieven Sociaal Domein (R6)
De Raad heeft conform de uitwerking van het coalitieakkoord op 3 november 2014 ingestemd met de vorming van een sociaal noodfonds. Met het raadsbesluit van 15 december 2014 heeft de raad ingestemd met de nadere uitwerking van de afspraken inzake de toegang tot het noodfonds. Het noodfonds is opgesplitst in twee aparte reserves: één voor de realisatie van het zorgniveau (BR Noodfonds) en één voor de burgerinitiatieven (BR Burgerinitiatieven sociaal domein).
De BR Burgerinitiatieven sociaal domein is bedoeld voor het stimuleren en organiseren van activiteiten door
inwoners/en of organisaties die zich richten op het versterken van de zelfredzaamheid van de inwoners van Arnhem.

BR Revolverend fonds (schuld) (R6)
Uit deze Revolverend Fonds reserve wordt voor jongvolwassenen met schulden de oninbaarheid en een deel van de uitvoeringskosten van externe partijen betaald.

BR Toezicht peuterspeelzalen en gastouderopvang (R7)
Deze reserve is nodig om komende jaren de kwaliteit van toezicht en handhaving in de kinderopvang te kunnen
continueren en waar nodig ook op een andere wijze te gaan organiseren.

BR Huishoudelijk afval (R7)
Deze reserve is ingesteld om niet begrote prijsontwikkelingen op te kunnen vangen en de kosten van specifieke
projecten op het gebied van afvalstoffen af te dekken. Op dit moment loopt het project "omgekeerde
afvalinzameling". De eerste jaren veroorzaakt dit project een exploitatietekort van € 700.000. Dit tekort wordt
conform raadsbesluit (Rb 30-05-2012) gedekt uit de BR Huishoudelijk afval.

BR GRP Dekking kapitaallasten (R7)
Deze bestemmingsreserve dient ter financiering van de toekomstige kapitaallasten van de rioleringsprogramma’s. De GRP projecten worden geactiveerd en afgeschreven. Om de hieruit volgende kapitaallasten, gedurende 40 jaar te dekken valt er jaarlijks een gedeelte van de reserve vrij.

BR Klimaat en Energie (R7)
De bestemmingsreserve dient ter dekking van het bereiken van de doelen van New energy made in Arnhem 2015-2020 en het dekken van fluctuaties in het uitgavenpatroon die voortvloeien uit de veranderopgave Klimaat en Energie.

BR Duurzaamheidsleningen (R7)
De duurzaamheidslening is bedoeld voor maatregelen op gebied van energiebesparing en duurzame opwekking bij particuliere woningen. Uit de bestemmingsreserve worden de jaarlijkse beheerskosten en rentelasten van de
duurzaamheidsleningen gedekt.

BR Revolverend fonds (duurzaam) (R7)
Uit deze Revolverend Fonds reserve worden duurzaamheidsleningen verstrekt volgens de al geldende 'Nadere regels duurzaamheidsleningen Arnhem 2016'. De leningen worden ten laste gebracht van de reserve en de aflossingen vloeien weer terug.

BR Duurzaam Arnhem (duurzaam) (R7)
Deze reserve dient voor de inhaalslag om de doelstellingen te halen zoals verwoord in NEmiA.

BR Omgevingslawaai (R7)
De gemeente Arnhem heeft deze middelen van het ministerie van Infrastructuur & Milieu (I&M) ontvangen en ze
worden ingezet voor maatregelen om het omgevingslawaai terug te dringen, zoals door stil asfalt, investeringen in schermen en andere bronmaatregelen.

BR Risico beheer Arnhem Centraal (R8)
Deze bestemmingsreserve dient voor de beheerkosten van de transferhal, de kosten van het 2e deel van het
ondergrondsafvaltransportsysteem, dekking risico's met financiele tegenvallers en andere onverwachte
ontwikkelingen binnen het project Arnhem Centraal.

BR Grondexploitatie (R8)
De reserve grondexploitatie is de beschikbare weerstandscapaciteit van het grondbedrijf. Deze bestemmingsreserve is conform raadsbesluit 30 juni 2014 niet opgeheven, maar zal blijven bestaan om toekomstige schommelingen in de grondexploitatie op te vangen (voor zover er weer sprake is van een positief saldo).

BR Voorstudies (R8)
Deze reserve dient ter financiering van schommelingen bij uitgaven tijdens de initiatieffase van de projecten. De niet bestede budgetten van voorstudies worden ten gunste van deze reserve gebracht. Indien er in een jaar hogere
kosten voor voorstudies worden gemaakt dan het jaarbudget, komt dit ten laste van deze reserve.

BR Strategische posities (R8)
Deze reserve dient ter financiering van de verwachte kosten voor het beheren en onderhouden van een
eigendomssituatie in een gebied (vooruitlopend op beslissingen om te gaan ontwikkelen).

BR Herstructureringsgebieden (R8)
Deze reserve dient ter financiering van de bijdrage aan de verhoging van de volkshuisvestelijke kwaliteit in het
herstructureringsgebied Malburgen. Deze reserve is gevoed uit de meeropbrengst van het in 1999 afgesloten
volkshuisvestingsconvenant.

BR Zuidelijke binnenstad (R8)
Deze reserve dient ter dekking van de boekwaarde van projecten in de zuidelijke binnenstad vanaf 2017 tot en met het einde van het project.

BR Volkshuisvesting (R8)
Deze reserve is het uitvoeringsinstrument van de Nota Wonen. Overeenkomstig besluit van de raad d.d. 30 juni
2014, wordt deze reserve deels ingezet om een redelijke compensatie te bieden voor de gedupeerden van de fraude bij de Woning Onderhoud Stichting (WOS). De reserve wordt jaarlijks gevoed met het renteresultaat dat wordt behaald op de uit te zetten Startersleningen.

BR Startersleningen (R8)
De starterslening is bedoeld voor starters op de woningmarkt. Uit de bestemmingsreserve worden de jaarlijkse
beheerskosten en rentelasten van de startersleningen gedekt.

BR Stimulering woningbouw (R8)
De kredietcrisis heeft geleid tot een forse economische recessie, met grote gevolgen voor de vastgoedmarkt. Om de bouwproductie door te laten gaan op het gewenste niveau stimuleringsmaatregelen voorzien. Voor de dekking daarvan is deze reserve gevormd. De bedragen zijn vooral bedoeld voor projecten met prioriteit voor de gemeente alsmede die van groot belang zijn voor de stedelijke ontwikkeling en grootschalige herstructurering.

BR Vastgoed (R8)
Deze bestemmingsreserve dient ter dekking van onvoorziene uitgaven bij onderhoud vastgoed. Bijvoorbeeld bij calamiteiten. Voeding van de bestemmingsreserve kan de komende jaren door toevoeging uit verkoopopbrengsten en eventuele positieve resultaten op het onderhoudsbudget als gevolg van gunstige aanbestedingen.
Daarnaast dient de bestemmingsreserve voor egalisatie van de (meerjarige) onderhoudsplannen van het vastgoed in eigendom van de gemeente en opvangen van calamiteiten.
Het maximum van €900.000 is uitsluitend van toepassing op de middelen die zijn bestemd voor het opvangen van onvoorziene tekorten. Het deel van de reserve dat is bestemd voor egalisatie van kosten voor noodzakelijk onderhoud is dan niet aan een maximum gebonden.

BR Bouw en sloopleges (R8)
Egalisatie van exploitatiesaldi Wabo-leges. De opbrengsten zijn afhankelijk van het investeringsklimaat en kunnen sterk fluctueren. Deze bestemmingsreserve is nihil, maar besloten is om niet op te heffen om toekomstige schommelingen op te vangen.

BR Taakmutaties gemeentefonds - Overloop (R9)
Conform de spelregels gemeentefonds wordt bij elke toevoeging van nieuwe middelen (taakmutaties,
decentralisatie- en integratie-uitkeringen) aan de raad voorgelegd of deze middelen ingezet mogen worden voor een onderliggend beleidsdoel of dat de middelen deel uitmaken van de algemene middelen in het gemeentefonds. In deze bestemmingsreserve worden nieuwe toegevoegde middelen aan het gemeentefonds gereserveerd die gedurende het jaar niet aan de raad voorgelegd kunnen worden. Vooral van de nieuwe toevoegingen die bekend gemaakt zijn in de septembercirculaire en in de november/decembercirculaire is het niet altijd mogelijk om voor het einde van het jaar een raadsvoorstel met begrotingswijziging aan de raad voor te leggen. In het daarop volgende jaar doen de betreffende beleidsvelden een beroep op deze middelen via een raadsvoorstel en een begrotingswijziging, waarbij voorgesteld wordt de middelen aan de bestemmingsreserve Taakmutaties gemeentefonds te onttrekken. Middelen die na een jaar nog niet via een raadsvoorstel geclaimd zijn voor uitvoering van een bepaald beleid, vallen vrij ten gunste van de algemene reserve (raadsbesluit 8 februari 2010). In 2010 is het doel van deze bestemmingsreserve uitgebreid ten behoeve van niet bestede budgetten die gereserveerd moeten blijven om bestaand beleid uit te voeren in volgende jaren (raadsbesluit 13 december 2010).

BR Frictiekosten en Organisatie-ontwikkeling (R9)
Deze bestemmingsreserve dient ter egalisatie van de frictiekosten als gevolg van de reorganisatie in 2012.

BR Bedrijfsvoering (R9)
In de bestemmingsreserve Bedrijfsvoering kunnen voor- en nadelen op de totale bedrijfsvoering worden verwerkt. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan resultaten op de formatie en bezetting, de inhuur en frictiekosten voor afbouw formatie.

BR ICT (R9)
Deze BR dient om de ICT omgeving up-to-date en stabiel te houden.
Er worden twee centrale ambities onderkend:
1. Betrouwbare IT (basis op orde)
Snel, Safe & Simpel IT voorziening. Door werken onder Architectuur wordt gewerkt aan een belangrijke voorwaarde
voor vereenvoudiging en vergroting van de flexibiliteit van de IT, een volwassen IT- organisatie en veilige
informatievoorziening door voortvarende maatregelen te nemen. Om deze ambitie te realiseren is gebleken dat een
investeringsimpuls nodig is op de deels verouderde hardware. Een deel van de reserve zal dan gebruikt worden om
toekomstige kapitaallasten van deze investering te dekken met afloop in 2019.
2. Klant centraal (inwoner, ondernemer en medewerker)
Versterking samenwerking, ruimte op innovatie en oriëntatie op klant. Er is een strategie ontwikkeld langs deze
ambitie met een focus op een beperkt aantal projecten. Deze worden verdeeld in 4 prioriteitsgroepen. Voor ieder
project wordt een business gemaakt. De belangrijkste projecten zijn:
• Zaakgericht werken;
• Ondersteuning van samenwerking;
• Informatieveiligheid;
• Informatievoorziening van regionale samenwerking (regionale belastingsamenwerking, ICT-diensten, digitale
dienstverlening aan inwoners/ ondernemers).

BR Kapitaallasten (R9)  
Deze bestemmingsreserve dient ter dekking van diverse kapitaallasten. Het bedrag van de dotatie is gelijk aan het bedrag van de investering. Het bedrag van de onttrekkingen is gelijk aan het bedrag van de afschrijvingen. Om ook de rentelasten te kunnen dekken wordt de reserve aangemerkt als een rentedragende reserve.