De jaarstukken zijn een onderdeel uit de P&C-cyclus. In de Meerjarenprogrammabegroting wordt het gemeentelijk beleid op hoofdlijnen toegelicht. In de jaarstukken wordt zowel beleidsinhoudelijk als financieel verantwoording afgelegd over de resultaten die in 2018 zijn behaald. De jaarstukken bestaan uit twee delen: het jaarverslag en de jaarrekening.

Jaarverslag
In het jaarverslag staat de beleidsinhoudelijke verantwoording centraal. Deze verantwoording wordt gegeven aan de hand van de 3W-vragen:

• wat wilden we bereiken?
• wat hebben we gedaan?
• wat heeft het gekost?

Jaarrekening
De jaarrekening is financieel van aard. Hierin wordt verantwoording afgelegd over de financiën van de gemeente.

In deze leeswijzer wordt aangegeven hoe de indeling van de jaarstukken eruit ziet.

In de inhoudsopgave staat vermeld uit welke hoofdstukken de jaarstukken bestaan. In het kort worden deze hoofdstukken hier toegelicht.

Jaarstukken op hoofdlijnen
De jaarstukken starten met een infographic, waarin wordt ingegaan op de belangrijkste inhoudelijke en financiële ontwikkelingen in 2018.

Deel 1 - hoofdlijnen van beleid
In het eerste hoofdstuk staan de belangrijkste opgaven en het beleidsinhoudelijke en financiële resultaat in 2018 benoemd.

Deel 2 - jaarverslag
Het jaarverslag is opgebouwd uit vijf onderdelen:

Vijf veranderopgaven (V)
In de vastgestelde Perspectiefnota 2018-2021 is gekozen voor het doorontwikkelen en actualiseren van de op dat moment in gang gezette vier veranderopgaven. Tijdens de raadsbehandeling van de Perspectiefnota is via het amendement 'De kracht van diversiteit in de MJPB'(17A17) een nieuwe veranderopgave toegevoegd. De vijf opgaven zijn:

1. Vitale economie Arnhem - Nijmegen
2. Circulair Arnhem
3. Doorbraak naar werk
4. Zorg dichterbij
5. Inclusief Arnhem

Acht wijkprogramma's (W)
Sinds 2017 zijn acht wijkprogramma's ingesteld. De 24 wijken zijn geclusterd in acht gebieden: Noord-West, Noord-Oost, Presikhaaf, Centrum/Spijkerkwartier/Arnhemse Broek, Malburgen, Rijkerswoerd/Kronenburg/Vredenburg, Elden/De Laar en Schuytgraaf/Elderveld.

De afzonderlijke wijken die vallen onder de acht wijkprogramma's zijn niet in het boekwerk van de jaarstukken 2018 opgenomen. Deze zijn wel ter informatie opgenomen op financien.arnhem.nl.

Tien stedelijke programma's (R)
In de stedelijke programma's zijn de doelen, inspanningen, beleidskaders, de taken en de daarbij behorende budgetten op stedelijk niveau opgenomen. Denk daarbij aan onderhoud van wijken, wegen en straten, cultuur en sport of onderwijshuisvesting. Binnen de programma's wordt gewerkt aan de reguliere doelen uit de beleidsplannen, en wordt tegelijk ingezet op de doelen vanuit de veranderopgaven.

De taakvelden die vallen onder de stedelijke programma's zijn niet in het boekwerk van de jaarstukken 2018 opgenomen. Deze zijn wel ter informatie opgenomen op financien.arnhem.nl.

Tussen de veranderopgaven, de wijkprogramma's en de stedelijke programma's zit veel samenhang. In de stedelijke programma's en de wijkprogramma's wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de doelstellingen van de veranderopgaven. De budgetten van de veranderopgaven bevinden zich ook binnen deze programma's.

Tien paragrafen
De paragrafen vormen een 'dwarsdoorsnede' van de begroting. Er worden kaderstellende beleidslijnen vastgelegd met betrekking tot beheersmatige aspecten. De paragrafen geven daarmee belangrijke aanvullende informatie over de meerjarige financiële positie van de gemeente. Een deel van de paragrafen zijn in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplicht voorgeschreven.

De volgende verplichte paragrafen vanuit het BBV zijn opgenomen:

1. Lokale heffingen - In deze paragraaf wordt stilgestaan bij de diverse gemeentelijke belastingen en heffingen en de consequenties daarvan voor de inwoners.
2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing - Het weerstandsvermogen geeft aan hoe solide de financiële positie van de gemeente is. In deze paragraaf zijn ook financiële kengetallen opgenomen, zoals het weerstandsvermogen, de solvabiliteit en de schuldquote
3. Onderhoud kapitaalgoederen - In deze paragraaf wordt toegelicht op welke wijze het onderhoud van de gemeentelijke kapitaalgoederen (zoals wegen, riolering, gebouwen) gewaarborgd is.
4. Financiering - Hier wordt toegelicht op welke wijze met de financieringsbehoefte van de gemeente is omgegaan.
5. Bedrijfsvoering - In de paragraaf wordt gerapporteerd over de voortgang van interne ontwikkelingen binnen de gemeentelijke organisatie.
6. Verbonden partijen - De gemeente werkt samen met andere partijen om bepaalde doelen te bereiken. Als de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft bij een partij, is dit een zogenoemde verbonden partij. In deze paragraaf worden alle verbonden partijen toegelicht.
7. Grondbeleid - De gemeente speelt een rol in het kopen en verkopen van gronden. Hier wordt verder ingegaan op het gevoerde grondbeleid.

Op verzoek van uw raad zijn drie niet verplichte paragrafen in de jaarstukken opgenomen:

8. Investeringen - In deze paragraaf wordt over de realisatie van de investeringen gerapporteerd.
9. Subsidies - De gemeente verstrekt subsidies aan instellingen die een bijdrage leveren aan gemeentelijke doelstellingen. In deze paragraaf wordt aangegeven welke instellingen subsidie hebben ontvangen inclusief de subsidiebedragen.
10. Integriteit - In deze paragraaf wordt aangegeven op welke wijze invulling is gegeven aan het Arnhemse integriteitsbeleid.

Deel 3 - Jaarrekening
Het tweede deel van de jaarstukken bestaat uit de financiële jaarrekening. Dit hoofdstuk biedt, conform de vereisten vanuit het BBV, diverse financiële overzichten:

• Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening en de toelichting;
• Balans en de toelichting op de balans;
• Overzicht baten en lasten per taakveld 2018;
• Bijlage met de verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen (SiSa-verantwoording);
• Controleverklaring van de onafhankelijke accountant.

Bijlagen
De volgende bijlagen zijn bij de jaarstukken gevoegd:

• Overzicht gemeenteraad per 31 december 2018;
• Portefeuilleverdeling College van burgemeester en wethouders;
• Overzicht investeringen;
• Overzicht subsidies;
• Afkortingenlijst;
• Begrippenlijst.

In de MJPB 2018-2021 is de Arnhemse doelenboom opgenomen. In de bovengenoemde veranderopgaven, stedelijke programma's en wijkprogramma's zijn de doelen benoemd. In het jaarverslag wordt verantwoording afgelegd over de doelen en prestaties. Bij de doelen wordt aangegeven of deze op koers (groen bolletje), gedeeltelijk op koers (oranje bolletje) of niet op koers lopen (rood bolletje).

De doelenboom is als volgt opgebouwd:

• Prestatiedoelen in de stedelijke programma's;
• Prestatiedoelen in de wijkprogramma's.

Vervolgens zijn de prestatiedoelen in de reguliere programma's vertaald naar concrete prestaties en/of indicatoren per taakveld.

De prestatiedoelen in de wijkprogramma's zijn verder uitgewerkt in de speerpunten van de wijken.