Verbonden partijen | Jaarverslag 2018

Gemeenschappelijke regeling

Werkvoorziening Midden-Gelderland (Presikhaaf Bedrijven)
Vestigingsplaats	Arnhem
Rechtsvorm	Gemeenschappelijke regeling
Programma (s)	R6 Participatie en maatschappelijke ondersteuning
Doel verbonden partij	Deze regeling was in het leven geroepen voor het uitvoeren van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). De kernactiviteit was het bieden van werk onder aangepaste omstandigheden aan personen die (nog) niet kunnen re-integreren in een reguliere baan. De bedrijfsactiviteiten zijn per 1 januari 2018 overgedragen aan Scalabor B.V. (Scalabor). Het overdragen van de bedrijfsactiviteiten heeft een zeer grote impact op organisatie en financiën van Presikhaaf Bedrijven. Presikhaaf Bedrijven houdt de dienstverbanden van alle SW-medewerkers onder haar hoede en draagt zorg voor de uitbetaling en financiering - door middel van de gemeentelijke bijdragen - van de loonlasten en hiermee samenhangende kosten.
Partners	Gemeenten Arnhem, Doesburg, Duiven, Lingewaard, Overbetuwe, Rheden, Rijnwaarden, Rozendaal, Westervoort en Zevenaar.
Bestuurlijk belang	Het raadslid M. Coenders en wethouders mw. M. Louwers, R. Paping en R. van der Zee in het Algemeen Bestuur (AB) en de wethouders mw. M. Louwers en R. Paping in het Dagelijks Bestuur (DB).
Financieel Belang	Voor de begroting 2019 is rekening gehouden met het deelnamepercentage voor het jaar 2018. Voor Arnhem is dit afgerond 53%.
Eigen vermogen	Per 01-01-2018	799
	Per 31-12-2018	792
Vreemd vermogen	Per 01-01-2018	19091
	Per 31-12-2018	8272
Financieel resultaat	4
Ontwikkelingen	Per 1-1-2018 zijn de bedrijfsactiviteiten van Presikhaaf Bedrijven overgegaan naar Scalabor B.V. GR Presikhaaf Bedrijven bleef verantwoordelijk voor: Het formele werkgeverschap van SW-medewerkers; De financiering en uitbetaling van de loonlasten van SW-medewerkers; De van werk-naar-werk-beweging van boventallige medewerkers die niet zijn meegegaan in de overgang naar Scalabor B.V. En een aantal restverantwoordelijkheden/ -taken die voortvloeien uit nog lopende overeenkomsten en afspraken met derden. In de loop van 2018 is verkend in hoeverre het mogelijk was om bovenstaande verantwoordelijkheden en taken van de GR Presikhaaf Bedrijven over te hevelen aan de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Sociaal Domein Centraal Gelderland (MGR). Op basis van de verkenning is besloten om een en ander, omwille van de zorgvuldigheid, gefaseerd over te dragen en per 1-1-2019 (a) en (b) als de Module Werkgeverschap SW onder te brengen in de MGR. Andere verantwoordelijkheden en taken volgen (mogelijk) later.
Risico profiel


Risico's	Middel
Toelichting Risico's	Het risico van de GR Presikhaaf Bedrijven is afgeschaald van 'hoog' naar 'middel' omdat de bedrijfsactiviteiten werden overgeheveld naar Scalabor B.V. Het grootste financiële risico binnen GR Presikhaaf Bedrijven (en vanaf 1-1-2019 de Module Werkgeverschap SW) betreft de vereiste dekking van de loonlasten van SW-medewerkers. Deze laat zich prima voorspellen en is dan ook meerjarig geraamd in de MJPB. Voor het beheersen van dit risico is het cruciaal om (i) evt. wijzigingen in de cao SW en (ii) evt. bijstellingen van de SW-bijdrage van het Rijk in beeld te houden. Dit wordt dan ook gedaan.

GO Arnhem Nijmegen City Region			Bedragen x € 1000
Vestigingsplaats	Arnhem
Rechtsvorm	Gemeenschappelijke regeling
Programma (s)	R0 Algemeen bestuur en publieke dienstverlening, R2 Verkeer vervoer en waterstaat, R3 Economie, R6 Participatie en maatschappelijke ondersteuning, R8 Wonen en ruimte
Doel verbonden partij	Binnen het Gemeenschappelijk Orgaan Arnhem - Nijmegen werken 18 gemeenten samen aan goed wonen, werken en leven in de regio Arnhem-Nijmegen. Vanuit de ambitie 'Gezonde groei' zet de regio Arnhem-Nijmegen in op duurzame en gezonde keuzes voor wonen, werken en mobiliteit, op weg naar een circulaire economie. De regio werkt met Bureau Brussel aan belangenbehartiging, lobby en het binnen halen van Europese subsidies in Brussel.
Partners	Arnhem, Berg en Dal, Beuningen, Doesburg, Druten, Duiven, Heumen, Lingewaard, Montferland, Mook en Middelaar, Nijmegen, Overbetuwe, Renkum, Rheden, Rozendaal, Westervoort, Wijchen en Zevenaar.
Bestuurlijk belang	Burgemeester Marcouch is voorzitter van het bestuurlijk overleg van de regio Arnhem-Nijmegen. Wethouder Van Dellen is voorzitter van het portefeuillehoudersoverleg Economie. De wethouders van der Zee, Bouwkamp en Paping nemen deel aan respectievelijk de portefeuillehoudersoverleggen Mobiliteit, Duurzaamheid en Wonen.
Financieel Belang	De gemeente Arnhem draagt naar rato van inwonertal bij aan de exploitatie van de gemeenschappelijke regeling. In de begroting 2019 van het GO is deze bijdrage gesteld op €1,88. Voor 2019 wordt uitgegaan van 157.243 inwoners.
Eigen vermogen	Per 01-01-2018	274
	Per 31-12-2018
Vreemd vermogen	Per 01-01-2018	31
	Per 31-12-2018
Financieel resultaat
Ontwikkelingen	Op de schaal van de regio Arnhem- Nijmegen werkte Arnhem via de portefeuillehoudersoverleggen (PFO's) door aan verdere agendavorming en vraagstukken op gebied van economie, wonen, mobiliteit en duurzaamheid. De PFO's werkten onder meer aan: een Regionaal Programma Werklocaties dat meer balans moet brengen in het regionale aanbod van bedrijventerreinen, kantoren en locaties voor detailhandel; een regionale Bereikbaarheidsagenda Mobiliteit; (sub)regionale woonagenda's, die de woningverdeling en -planning regelen; de Regionale Energie Strategie (RES) met regionale projecten op het gebied van energietransitie; den Europese aanbesteding voor de gezamenlijke inkoop van energie. Belangrijke mijlpaal voor de regio in 2018 was de lancering van de Gezonde Groei-ambitie, gepresenteerd via het gelijknamige magazine. Gezonde Groei staat voor het behouden en versterken van de unieke combinatie van economische kracht en kwaliteit van leven in de regio Arnhem-Nijmegen: inzetten op duurzame en gezonde keuzes voor wonen, werken en mobiliteit, op weg naar een circulaire economie. Bureau Brussel werkte ook in 2018 door aan de profilering van onze regio in Brussel en tegelijkertijd aan het aangaan van partnerschappen met andere regio's en gezamenlijk binnenhalen van Europese subsidies. In 2018 resulteerde dit onder meer in meer bekendheid van de regio in Europa. Dit gebeurde door events, zoals in het kader van European Green Capital en de European Week of Regions and Cities, waar 700 Brusselse stakeholders de virtual reality experience van onze regio hebben gezien. Ook kende 2018 een werkbezoek van Europarlementariërs aan de regio, gesprekken met Eurocommissarissen Timmermans, Vella, Sefcovic en Canete. Concreet leveren deze activiteiten nieuwe Europese projecten, kennis en subsidies op. Vanuit de regio zijn er in 2018 tien nieuwe voorstellen ingediend in Europa, waarvan er ondertussen 5 zijn goedgekeurd. Via bestuursakkoord en regionale investeringsagenda werkt Arnhem samen met Nijmegen, Provincie en andere partners aan de ruimtelijk-economische ontwikkeling van de regio.
Risico profiel


Risico's	Middel
Toelichting Risico's

MGR Sociaal Domein Centraal Gelderland			Bedragen x € 1000
Vestigingsplaats	Arnhem
Rechtsvorm	Gemeenschappelijke regeling
Programma (s)	R4 Educatie, R6 Participatie en maatschappelijke ondersteuning
Doel verbonden partij	De Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Regio Centraal Gelderland is opgericht voor de uitvoering van taken op het terrein van het sociaal domein. In 2017 is alleen gebruik gemaakt van de samenwerkingsmodule "Inkoop van specialistische zorg". Dit betreft inkoop (aanbesteding), contractmanagement en -beheer binnen het zorgdomein (Jeugdzorg en Wmo). In 2018 zijn hieraan twee modules toegevoegd: Werkgeversservicepunt (samenwerking UWV en regiogemeenten) en Onderwijszaken (grotendeels de voormalige GR Onderwijszaken).
Partners	Gemeenten Arnhem, Doesburg, Duiven, Lingewaard, Overbetuwe, Renkum, Rheden, Rozendaal, Wageningen, Westervoort en Zevenaar (niet alle gemeenten doen aan alle modules mee).
Bestuurlijk belang	Wethouder R. Paping is lid van het bestuur. In de bestuurscommissies zitten Wethouders mw. M. Louwers (Werkgeversservicepunt), R. van der Zee (Inkoop zorg) en H. de Vroome (Onderwijszaken).
Financieel Belang	Bijdrage 2018: 3.027
Eigen vermogen	Per 01-01-2018	0
	Per 31-12-2018
Vreemd vermogen	Per 01-01-2018	277
	Per 31-12-2018
Financieel resultaat
Ontwikkelingen	In 2018 werd de MGR uitgebreid met twee modules: het Werkgeversservicepunt en de module Onderwijszaken. Hoewel de doelstellingen of accenten verschilden stond bij de drie modules doorontwikkeling centraal. Zo stond 'samen sterk staan in de transformatie sociaal domein' bij de inkoop en bij de onderwijsmodule 'uitvoering geven van de Leerplichtwet en de regionale RMC-taak' voorop. Ook werd uitvoering gegeven aan de afspraken die in het kader van de governance structuur zijn vastgelegd. Binnen de MGR-organisatie zelf vonden verschillende personele wisselingen op leidinggevend niveau plaats. Er werd een uitvoeringsprogramma opgesteld waarin de activiteiten van het samenwerkingsverband worden weergegeven. Daarnaast is in het najaar een uitvoeringsplan voor de periode 2020-2023 ontwikkeld. Voorts is de bedrijfsvoering van de MGR verder gestroomlijnd en werd er gewerkt aan een archiefverordening en besluit informatiebeheer alsmede aan de voorwaarden om te voldoen aan de privacywetgeving. Eind 2018 hebben de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten ingestemd met een wijziging van de gemeenschappelijke regeling. Daardoor kon per 2019 de vierde samenwerkingsmodule, te weten Werkgeverschap Sociale Werkvoorziening, worden toegevoegd. In dat kader werd voor deze module een nieuwe DVO opgesteld. Eind 2018 is het risicoprofiel geactualiseerd en is er een beheersstrategie opgesteld die in de begroting 2019 is opgenomen.
Risico profiel


Risico's	Middel
Toelichting Risico's

Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden			Bedragen x € 1000
Vestigingsplaats	Arnhem
Rechtsvorm	Gemeenschappelijke regeling
Programma (s)	R1 Veiligheid, R6 Participatie en maatschappelijke ondersteuning, R7 Gezondheid en milieu
Doel verbonden partij	In deze regeling participeren (inclusief Arnhem) 15 gemeenten. Het betreft hier een wettelijk aangewezen organisatie met taken op het terrein van de brandweer (hulpverlening), volksgezondheid en rampenbestrijding. Veiligheid en gezondheid zijn in de regio de kerntaken.
Partners	15 gemeenten (inclusief Arnhem) participeren in de gemeenschappelijke regeling.
Bestuurlijk belang	Burgemeester A. Marcouch en wethouder R. van der Zee maken deel uit van het (dagelijks) bestuur.
Financieel Belang	Gemeentelijke bijdrage Brandweer 2018: € 11,0 mln. Gemeentelijke bijdrage Volksgezondheid 2019: € 3,8 mln.
Eigen vermogen	Per 01-01-2018	8239
	Per 31-12-2018
Vreemd vermogen	Per 01-01-2018	37036
	Per 31-12-2018
Financieel resultaat
Ontwikkelingen	Crisisbeheersing en Brandweer 2018 is qua incidenten een relatief rustig jaar gebleken. Organisatorisch is de periode afgerond waarin de regionale brandweerorganisatie tot een robuuste en toekomstbestendige is neergezet. Dit heeft geleid tot een financieel beheer waarin ook realistischer begroot kan worden en waardoor de mee- en tegenvallers kleiner en beheersbaarder zullen zijn. Naar de toekomst is duidelijk dat met wettelijke wijzigingen op het gebied van onder andere Ruimtelijke Ordening de organisatie-focus meer komt te liggen op een risico-gerichte dan op een regel-gerichte aanpak. Ook in de praktijk zal er doorontwikkeld worden naar focus op preventie. Voorbereidingen voor actualisering van diverse wettelijk voorgeschreven planvormen zijn in 2018 opgepakt en worden in 2019 afgerond; de planvorming zal na raadpleging ter vaststelling aangeboden worden aan het regionaal bestuur. In 2018 heeft ook besluitvorming plaats gehad op de tak Bevolkingszorg (Bouwen Bevolkingszorg), onderdeel van de Crisisbeheersing. In 2019 zal de besluitvorming leiden tot implementatie waardoor in het najaar van 2019 door een Regionale netwerkorganisatie toegewerkt kan worden naar een robuuste en geborgde Bevolkingszorg-organisatie. Volksgezondheid Binnen de Jeugdgezondheidszorg is verder gewerkt aan meer efficiëntie en kwaliteitsverbetering binnen de Jeugdgezondheidszorg. Dit heeft geleid tot een structurele besparing op de kosten. In 2018 is de landelijke campagne van de vaccinatie van jongeren tegen meningokokken van start gegaan. Grote groepen jongeren zijn gevaccineerd tegen meningokokken. Ook is geïnvesteerd in het programma Voorzorg. Binnen GGD Gelderland-Midden werken 4 speciaal opgeleide Voorzorgverpleegkundigen die intensieve begeleiding bieden aan kwetsbare (aanstaande) moeders. In 2018 is de overheveling van de financiering van het Rijksvaccinatieprogramma via het gemeentefonds gerealiseerd. Binnen publieke gezondheidszorg is extra ingezet op preventie op het gebied van infectieziektebestrijding (bijvoorbeeld het voorkomen van griepvirussen bij kwetsbare doelgroepen), extra inspanningen zijn verricht voor de (preventieve) zorg voor statushouders, de doorontwikkeling van de onderzoek/informatie/adviesfunctie van VGGM en het verbeteren van de zorg voor personen met verward gedrag (onder andere het meld- en adviespunt Verward Gedrag). Binnen Veilig Thuis is in 2018 onder meer gewerkt aan de verbeterde Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling die op 1 januari 2019 van kracht is gegaan. De verbeterde Meldcode vraagt van Veilig Thuis een andere manier van samenwerken met verschillende beroepsgroepen.
Risico profiel


Risico's	Middel
Toelichting Risico's

Besloten Vennootschap

Scalabor B.V.			Bedragen x € 1000
Vestigingsplaats	Arnhem
Rechtsvorm	Besloten Vennootschap
Programma (s)	R6 Participatie en maatschappelijke ondersteuning
Doel verbonden partij	Scalabor B.V. is een arbeidsontwikkelbedrijf dat inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt uit de arbeidsmarktregio Midden-Gelderland ondersteunt bij het overbruggen van die afstand. Scalabor begeleidt inwoners die dat nodig hebben - in opdracht van gemeenten - naar passend en zo regulier mogelijk werk. Scalabor richt zich op het ontdekken en ontwikkelen van talenten van mensen in een werksituatie. Een belangrijke dienstverlening is het begeleiden van SW-medewerkers van de gemeenschappelijke regeling Presikhaaf Bedrijven.
Partners	Gemeente Arnhem is 100% aandeelhouder van Scalabor B.V. De gemeenschappelijke regeling Presikhaaf Bedrijven detacheert SW-medewerkers, in opdracht van de deelnemende gemeenten, bij Scalabor B.V. Daarnaast koopt gemeente Arnhem (als klant) ook ontwikkeltrajecten in bij Scalabor B.V. voor inwoners die een beroep doen op ondersteuning vanuit de Participatiewet.
Bestuurlijk belang	De concerndirecteur van gemeente Arnhem is gemachtigd om namens de gemeente Arnhem stemrecht uit te oefenen in de vergadering van aandeelhouders.
Financieel Belang	Gemeente Arnhem bezit 100% van de aandelen met een nominale waarde van in totaal € 3,5 mln. Daarnaast staan wij als gemeente borg voor de lening(en) ter hoogte van maximaal € 4 mln die Scalabor bij de BNG heeft afgesloten.
Eigen vermogen	Per 01-01-2018	3500
	Per 31-12-2018
Vreemd vermogen	Per 01-01-2018
	Per 31-12-2018
Financieel resultaat
Ontwikkelingen	Scalabor B.V. is per 1-1-2018 van start gegaan. 2018 is dus het opstartjaar van deze nieuwe sociale onderneming. De inspanningen zijn met name gericht geweest op een naadloze overdracht van de bedrijfsactiviteiten van het voormalige Presikhaaf Bedrijven, de uitvoering van de dienstverlening voor SW-medewerkers, het neerzetten van de arbeidsontwikkelfunctie voor de doelgroep van de Participatiewet en het in samenwerking met het cluster Werk & Inkomen uitvoeren van die arbeidsontwikkelfunctie. Voor wat betreft de drie ontwikkelsporen te weten (i) van sociale werkvoorziening naar arbeidsontwikkelbedrijf, (ii) van bolwerk naar knooppunt in arbeidsregionaal netwerk en (iii) van hekkensluiter naar middenmoter geldt het volgende: Zoals aangegeven zijn er stevige ontwikkelstappen gezet met de arbeidsontwikkelfunctie. Bij wijze van proeftuin is invulling gegeven aan de samenwerking met het cluster Werk & Inkomen. De doorstroom van kandidaat werknemers van Werk & Inkomen naar Scalabor verliep aanvankelijk moeizaam, maar is vanaf het laatste kwartaal 2018 sterk verbeterd. Op het ontwikkelspoor 'van bolwerk naar knooppunt in arbeidsregionaal netwerk' werden in 2018 voorzichtige stappen gezet. Scalabor B.V. manifesteert zich steeds meer als een pro-actieve, lokale en regionale samenwerkingspartner rondom de arbeidsontwikkeling van de doelgroep van de Participatiewet. In 2019 wordt stevig doorgepakt op deze ontwikkeling. De meerjarige prognose van de bedrijfsresultaten van Scalabor B.V. laten een positieve ontwikkeling zien, maar minder positief dan aanvankelijk verwacht. In de loop van 2018 zijn de meerjarige prognoses dan ook bijgesteld. De financiële consequenties hiervan zijn beheersbaar. Eind 2018 is het risicoprofiel geactualiseerd en is er een beheersstrategie opgesteld die in de begroting 2019 is opgenomen.
Risico profiel


Risico's	Hoog
Toelichting Risico's	Scalabor heeft een relatief hoog risicoprofiel. Dit komt omdat: het nog een bedrijf in opbouw en ontwikkeling is (per 1-1-2018 gestart); de inzet van Scalabor cruciaal is voor de gemeentelijke uitvoering van de Participatiewet; de maatschappelijke en financiële impact van eventueel disfunctioneren van Scalabor groot zijn; de omgeving van Scalabor een grote dynamiek kent en sterk beïnvloed wordt door landelijke wet- en regelgeving en de gemeentelijke uitvoering daarvan. Het is daarom van belang te beschikken over een adequate beheersstrategie gericht op het wegnemen en elimineren van de ongewenste effecten van de risico's en het borgen van de continuïteit van de verbonden partij. In 2018 is hier als volgt op ingezet: De governance rondom Scalabor is in de basis adequaat geregeld en georganiseerd: de statuten zijn duidelijk over de rollen, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de Algemene Aandeelhoudersvergadering (AvA), de Raad van Commissarissen (RvC) en de directeur; de aandeelhoudersrol is passend belegd binnen de gemeentelijke organisatie. In 2018 werd het bovenstaande daadwerkelijk in praktijk gebracht. Dit loopt goed. Zo zijn onder andere spelregels overeengekomen over het dividendbeleid en is gezamenlijk verkend om tot een passende monitoring en beïnvloeding te komen van (i) de drie genoemde ontwikkelsporen/ transformaties, (ii) een adequate invulling van de gemeentelijke klantrol en (iii) een adequate invulling van de informatiebehoefte van de aandeelhouders, enzovoorts. Met het bovenstaande is in 2018 een prima basis gelegd om de risicobeheersing in 2019 verder in te vullen en aan te scherpen.